Kimileri ona iç çamaşırı kumaşı der, kimileri ise çevre dostu bir tekstil seçeneği olarak görür. Her iki durumda da modal, hafif, esnek ve nefes alabilen yapısıyla moda endüstrisinde devrim yaratıyor. Kayın ağacı hamurundan elde edilen bu kumaş, doğa dostu bir yaklaşım ile işlenerek dayanıklı, sürdürülebilir ve hem giyim hem de ev tekstilinde kullanılan çevre bilincine sahip bir seçenek haline geliyor.
Modal Kumaş Nedir?
Modal kumaş, kayın ağacı hamurundan üretilen yarı sentetik bir kumaştır. Modal, bitki bazlı bir tekstil türü olan rayonun bir çeşididir; ancak standart rayon kumaşına göre biraz daha dayanıklı ve esnektir. Genellikle pamuk veya likra (spandeks) gibi diğer liflerle karıştırılarak ek sağlamlık kazandırılır. Yumuşak dokusu ve yüksek maliyeti nedeniyle modal, lüks bir tekstil olarak kabul edilir; çünkü modal, hem pamuktan hem de viskondan daha pahalıdır.
Modal ilk olarak 1950’lerde Japonya’da geliştirilmiştir. Günümüzde modal üretiminin büyük çoğunluğu, kumaşın ticari markasına sahip olan Avusturya merkezli Lenzing AG şirketi tarafından yapılmaktadır. Lenzing’in markaları arasında Lenzing Modal, China Modal ve Formatex yer almaktadır. Ayrıca Lenzing, MicroModal ve Modal Air adını verdiği daha hafif versiyonları da geliştirmiştir. Bu versiyonlar, standart modal kumaştan daha ince bir örgüye sahip olup ekstra yumuşaklık sağlar; bu nedenle bu kumaşlardan üretilen ürünler çok daha lüks kabul edilir.
Modal Kumaş Nasıl Üretilir?
Modal kumaş, yeniden işlenmiş kayın ağacı selülozunun eğrilmesiyle üretilen, biyolojik bazlı bir kumaştır. Kayın ağaçlarının büyümesi için çok fazla suya ihtiyaç duymaması sayesinde, modal üretim süreci pamuk üretimine kıyasla yaklaşık 10 ila 20 kat daha az su kullanır. Bu nedenle modal, genel olarak pamuğa kıyasla daha çevre dostu bir alternatif olarak kabul edilir.
Üretim Rehberi: Modal Kumaşın Üretim Süreci Nasıldır?
- Kayın ağaçları hasat edilir, küçük parçalara ayrılır ve hamurdan selüloz çıkarılır.
- Ardından, elde edilen selüloz levhalara dönüştürülür ve sodyum hidroksit içinde bekletilir.
- Bu levhalar daha sonra küçük parçalara ayrılır ve karbon disülfür içerisinde bekletilir. Bu işlem sonucunda sodyum selüloz ksantat elde edilir.
- Selüloz ksantat tekrar sodyum hidroksit içinde bekletilir. Elde edilen sıvı çözelti, liflerin oluşmasını sağlayan küçük deliklere sahip bir cihaz olan eğirme başlığı (spinneret) üzerinden geçirilir.
- Oluşturulan lifler sülfürik asit içerisinde bekletilerek iplik haline getirilir. İplikler yıkandıktan, ağartıldıktan ve kurutulduktan sonra makaralara sarılır.
- Son aşamada, iplikler dokuma veya örme yöntemiyle kumaşa dönüştürülerek modal elde edilir.
Modal Kumaş Kullanmanın ve Giymenin 12 Faydası
Modal, lüks bir tekstil olarak kabul edilir ve genellikle hafifliği ve yumuşaklığı sayesinde diğer kumaşlarla karıştırılarak yüksek kaliteli bir his vermek için kullanılır. Çevreye duyarlı moda tasarımcıları arasında da giderek daha popüler hale gelmektedir.
1. Esnek
Modalın esnek yapısı, tişörtler, spor kıyafetleri ve rahat giyim ürünleri için idealdir.
2. Yumuşak
Modal son derece yumuşak bir dokuya sahiptir ve bu nedenle sıkça çarşaf, pijama ve iç çamaşırlarında tercih edilir.
3. Nefes Alabilir
Modal, nefes alan dokusu sayesinde spor kıyafetleri ve günlük giysiler için harika bir seçenektir.
4. Su Emilimi Yüksek
Modal, pamuktan %50 daha fazla emiciliğe sahiptir. Kumaşın içindeki mikro gözenekler, temas ettiği suyu veya teri hızla emer.
5. Dayanıklı
Sıkı dokuması ve uzun lifleri sayesinde modal oldukça dayanıklıdır. Bu özelliği, sık kullanılan giysiler ve ev tekstili ürünleri için idealdir.
6. Mükemmel Dökümlülük
Rayon ve ipeğe alternatif kumaşlar gibi, modal da kıyafetlere ve dekoratif ürünlere zarif bir döküm kazandırır.
7. Çevre Dostu
Modal, yenilenebilir bitkilerden üretilir ve üretim sürecinde diğer rayon türlerine kıyasla kimyasal kullanılmaz.
8. Tüylenmez
Modal kumaş, tüylenmeye karşı dayanıklıdır ve pürüzsüz yüzeyi sayesinde günlük kullanım için idealdir.
9. Renk Dayanıklılığı Yüksek
Modal, boyayı sıcak suda kolayca emer ve yıkama sırasında renk akması yapmaz.
10. Kolay Büzülmez
Rayonun çoğu türünün aksine, modal yıkandıktan sonra çekme yapma olasılığı çok düşüktür.
11. Biyolojik Olarak Çözünür
Modal tamamen biyolojik olarak parçalanabilir, bu da onu çevre dostu bir tekstil yapar.
12. Kırışmaz
Modal kumaş, kırışmaya karşı dirençlidir ve çok az ütüyle bile pürüzsüz kalabilir.
Modal Bakım Rehberi: Modal Kıyafetler Nasıl Yıkanır ve Korunur?
Modal kumaş, çamaşır makinesinde yıkanabilir ve kurutma makinesinde kurutulabilir. Ancak, modal karışımlı ürünler (pamuk, likra/spandeks vb. içeren kumaşlar) farklı bakım gereksinimlerine sahip olabileceğinden, ürünün etiketinde belirtilen yıkama talimatlarını mutlaka kontrol etmek gerekir.
Modal Kıyafetler İçin Yıkama ve Kurutma İpuçları
- Soğuk suda yıkayın: Saf modal kumaş her sıcaklıkta yıkanabilir; ancak soğuk su en idealdir. Çoğu rayonun aksine modal için kuru temizleme gerekli değildir.
- Oksijen bazlı ağartıcı kullanın: Klorlu ağartıcı, modal kumaşın liflerini zayıflatabileceğinden kullanılmamalıdır.
- Düşük veya orta ısıda kurutun: Kurutma makinesinde düşük-orta sıcaklık tercih edilmelidir. Kırışmayı önlemek için ürünleri makineden hemen çıkarın, hatta hafif nemliyken asmak en iyisidir.
Modal ve Viskon Arasındaki Fark Nedir?
Modal, “yüksek ıslak modüllü rayon” olarak sınıflandırılır; yani ıslakken daha dayanıklıdır ve şeklini kaybetmez. Viskon ise ıslakken kolayca deforme olur.
Üretim süreci açısından modal ve viskon neredeyse aynı yöntemlerle üretilir; ancak modal lifleri ek işlemden geçirilir. Bu sayede modal, viskondan daha dayanıklı, daha hafif ve daha nefes alabilen bir yapıya sahip olur.
Ayrıca modal, üretiminde daha düşük sodyum hidroksit kullanıldığı için viskona kıyasla daha çevre dostudur.
Modal ve Liyosel Arasındaki Fark Nedir?
Modal, liyosel ile de çok benzerdir; lyocell, tamamen organik bir rayon türüdür ve lüks kumaş kategorisinde modal ile rekabet eder.
Ancak liyosel, modalden daha çevre dostudur, çünkü modal üretiminde kullanılan sodyum hidroksit yerine organik bir çözelti ile üretilir.
Ayrıca liyosel, kayın ağacı dışında okaliptüs gibi farklı ağaç türlerinden de üretilebilir.